Uitgelicht : Spoorveiligheid
Het Nederlandse spoornet is één van de drukste en veiligste in Europa. Ondanks maatregelen om die veiligheid nog verder te vergroten, gebeuren er ongevallen. Ook zijn er zorgen over het onderhoud en de fysieke staat van de spoorinfrastructuur. Deze onderwerpen komen aan de orde in dit debat van de commissie voor Infrastructuur en Waterstaat met staatssecretaris Heijnen op woensdag 7 februari 2024 van 14.00 tot 17.00 uur.
Volg live
Het debat vindt plaats in de Troelstrazaal. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de app of de website Debat Direct.
Agenda
U kunt hier alle stukken bekijken die bij deze vergadering horen.
Terugkijken
Het debat is terug te zien en het woordelijk verslag is te lezen zodra dat klaar is.
Viaducten in het hsl-traject
Nadat in 2022 scheurtjes waren ontdekt in een viaduct van de hogesnelheidslijn (hsl) bij Rijpwetering, heeft spoorbeheerder ProRail alle vergelijkbare viaducten en bruggen onderzocht. Eind januari kwam naar voren dat in meerdere viaducten beginnende scheurvorming zat. Vanwege de veiligheid besloot ProRail de maximumsnelheid voor het hsl-deel tussen de Groene Harttunnel bij Leiderdorp en Hoofddorp daarom te verlagen naar 120 kilometer per uur. Normaal mogen treinen hier 300 kilometer per uur rijden. Die snelheidsbeperking geldt tot tenminste eind 2025: zo lang duurt het onderzoek naar de oorzaak en de maatregelen die nodig zijn om de snelheid weer te kunnen verhogen.
Niet actief beveiligde overwegen (NABO’s)
Eind 2022 waren er in Nederland in totaal 2.252 overwegen, waarvan er 570 onbeveiligd zijn. 180 daarvan zijn in het reizigersnet opgenomen. ProRail werkt aan het beveiligen of opheffen van deze Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO’s). In het uiterste geval met een onteigeningsprocedure, wanneer de overweg op particulier terrein ligt en de eigenaar daarvan niet wil meewerken aan een oplossing. Oorspronkelijk was de bedoeling deze 180 NABO’s eind 2023 allemaal te beveiligen of op te heffen. Bij een aantal is dat niet gelukt.
ERTMS (European Rail Traffic Management System)
Al enige jaren wordt er gewerkt om het huidige treinbeveiligingssysteem ATB, dat nog uit de jaren ’50 stamt, te vervangen door het nieuwere European Rail Traffic Management System (ERTMS). Het is een omvangrijk en kostbaar project dat het spoor veiliger maakt, de capaciteit vergroot en internationale spoorverbindingen vergemakkelijkt. In 2018 verwachtte de toenmalige staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat dat invoering van ERTMS voor het hele spoornet in Nederland tot 2050 zou duren.
Aanbevelingen
Inmiddels wordt een fors financieel tekort verwacht voor het project. Internationale experts hebben de Nederlandse planning en kostenraming kritisch bekeken. Zij vinden dat de Nederland te optimistisch is in de planning en dat de uitrol duurder is dan in andere landen. De experts adviseren te bekijken of het mogelijk is inkoopvoordelen of schaalgrootte te creëren. De staatssecretaris heeft inmiddels besloten een Adviesraad Digitalisering Spoor in te stellen. Deze Adviesraad met internationale experts gaat toezien op de doorvoering van de aanbevelingen van de expertgroep.