Uitgelicht : Opkomende en toekomstige technologieën
Op donderdag 30 januari 2025 van 10.00 tot 14.00 uur debatteert de commissie Digitale Zaken met staatssecretaris Zsolt Szabó van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over opkomende en toekomstige technologieën.
Volg live
Dit commissiedebat wordt gehouden in de Groen van Prinstererzaal van de Tweede Kamer. Via de website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de app en website Debat Direct.
Agenda
Op de agenda van dit debat staan stukken over onder andere immersieve technologie, deepfakes en quantumtechnologie. U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen.
Quantumcomputer
Wetenschappers en bedrijven werken wereldwijd aan het ontwikkelen van een nieuwe generatie computers: de quantumcomputer. De verwachting is dat de eerste werkende quantumcomputer tussen nu en vijftien jaar een feit is. Bijzonder aan deze computers is dat ze onvergelijkbaar veel sneller zullen rekenen dan de computers van nu. Daarmee komen oplossingen in zicht voor ingewikkelde problemen waar zelfs de beste supercomputers van dit moment niet genoeg rekenkracht voor hebben. Die grote rekenkracht van de quantumcomputer vormt echter ook een bedreiging voor onder andere de veiligheid van bestaande computersystemen en voor onze privacy.
Quickscan
Om de mogelijke gevolgen van quantumtechnologie voor de samenleving in beeld te brengen, heeft het Rathenau Instituut een quickscan Quantumtechnologie in de samenleving opgesteld. Het onderzoek levert een overzicht op van verwachte toepassingen in bijvoorbeeld de logistiek, biochemie en medische wetenschap en van de maatschappelijke zorgen die quantumtechnologie oproept. Een van de conclusies is dat de hooggespannen verwachtingen van quantum een goed maatschappelijk debat over toepassingen en risico’s van quantumtechnologie in de weg staan.
Deepfakes
Een deepfake is bijvoorbeeld beeld, geluid of ander materiaal dat helemaal of voor een deel in elkaar is geknutseld. Of bestaand beeld, geluid of ander materiaal dat stiekem is bewerkt met moderne technische hulpmiddelen, en dat (bijna) echt lijkt te zijn. Deepfakes kunnen worden gemaakt om mensen te misleiden. De techniek wordt bijvoorbeeld gebruikt voor het maken van (kinder)porno, voor fraude of om haat te zaaien en mensen aan te zetten tot geweld. Maar ook voor het verspreiden van valse informatie en het sturen van de uitkomst van democratische verkiezingen.
Onderzoek
Op de agenda van het commissiedebat staat een onderzoek van de Tilburg University. Hieruit blijkt dat de schadelijke en meest onwenselijke vormen van het gebruik van deepfakes al verboden zijn of door regels ingeperkt. Het echte probleem zit in het handhaven: ervoor zorgen dat mensen zich aan de regels houden.
Immersieve technologie
Immersieve technologieën veranderen de manier waarop wij de wereld om ons heen ervaren, door ons bijvoorbeeld dingen anders te laten horen, voelen en zien. Augmented reality (AR) laat ons de omgeving anders of uitgebreider zien. Virtual reality (VR) ‘verplaatst’ ons van de echte wereld naar een namaakwereld. Mixed reality (MR) of Extended reality (XR) is een mengvorm van AR en VR die de echte wereld en namaakwereld met elkaar verbindt. Onderzoeksbureau Considerati keek of voor deze technologie nieuwe regels nodig zijn. Want mensen kunnen zich ook in een virtuele wereld schadelijk en strafbaar gedragen. Daarnaast kan de technologie onder andere tot schade leiden in de echte wereld en misbruikt worden.
Ongewenst gedrag voorkomen
De onderzoekers zien vooral mogelijkheden voor regels om vooraf te proberen ongewenste effecten te voorkomen. Dat kan volgens de onderzoekers bijvoorbeeld door het strafbaar maken van aanranding in de virtuele wereld; door het verbieden van het gebruik van naaktfilters of door een straf te zetten op het, zonder toestemming, doen alsof je iemand anders bent. Ook vinden de onderzoekers dat aanbieders van immersieve technologie en platforms een rol moeten spelen bij het stellen van regels voor ongewenst gedrag en bij het zorgen dat gebruikers zich eraan houden.
Terugkijken
Het debat is terug te zien en het woordelijk verslag is te lezen zodra dat klaar is.