Uitgelicht : Commissiedebat over bestuurlijke organisatie en democratie

De commissie voor Binnenlandse Zaken debatteert op woensdag 13 maart van 14.00 tot 18.00 uur over bestuurlijke organisatie en democratie in Nederland. Demissionair minister Hugo de Jonge, van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), komt hiervoor naar de Tweede Kamer.

Een grote groep mensen aan de oever van de Waal, van bovenaf gefotografeerd, tijdens het Festival van de Democratie 2019.
Bezoekers tijdens het Festival van de Democratie in Nijmegen, 2019.

Volg live

Het overleg is in de Klompézaal van de Tweede Kamer. Via de website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de app en website Debat Direct.

Agenda

U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen.

Van betrokkenheid burgers tot toezicht op financiën van politieke partijen

Het vergroten van deelname van burgers aan bestuursvraagstukken is een van de onderwerpen die tijdens het commissiedebat aan de orde kunnen komen. De minister heeft per brief gereageerd op verschillende moties die de regering oproepen tot actie. In de moties wordt bijvoorbeeld gevraagd om burgerfora of burgerbegrotingen mogelijk te maken en om de betrokkenheid van jongeren bij de politiek te vergroten. 

Op de agenda staat ook het advies van de Commissie toezicht financiën politieke partijen (Ctfpp) over verantwoordingsjaar 2022. De minister heeft over dit advies ook een brief aan de Kamer gestuurd waarin hij onder andere ingaat op de opmerkingen van deze commissie over enkele partijen. 

Versterken weerbaarheid democratie

Veel aandacht gaat uit naar het eindrapport van de adviescommissie Versterken Weerbaarheid Democratische Rechtsorde. Het rapport van de commissie verscheen in november 2023, onder de titel ‘Koester de democratie: een dringende oproep om de democratische rechtsorde weer voor iedereen te laten werken’.

De adviescommissie werd ingesteld nadat een ruime Kamermeerderheid tijdens het debat over de regeringsverklaring van het kabinet Rutte-IV daartoe opriep. Door de combinatie van dalende vertrouwenscijfers en het afhaken van bevolkingsgroepen, indringende protesten tegen het corona- en stikstofbeleid en een toename van bedreigingen van politici en anderen maakte de Tweede Kamer – voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog – zich serieus zorgen dat de democratie zélf in Nederland op het spel staat.

De adviescommissie heeft onderzoek gedaan naar polarisatie en radicalisering en het effect daarvan op de Nederlandse democratie. Met als doel om praktische oplossingen te geven om verbindingen tussen inwoner en overheid, en tussen inwoners onderling, te versterken, zodat Nederland ook in de toekomst een sterke democratische rechtsorde heeft. Het Groningendossier en het toeslagenschandaal krijgen ruim aandacht als voorbeelden van momenten waarop mensen het vertrouwen in de overheid verloren. Onderhoud van de democratie blijkt hard nodig. 

Aandacht in het parlement

In de Tweede Kamer werd al op 28 juni 2023 een rondetafelgesprek georganiseerd over de versterking van de weerbaarheid van de democratie. In drie blokken spraken de Tweede Kamerleden met hoogleraren en onderzoekers over onder meer radicalisering, groepen Nederlanders voor wie de democratie niet werkt, afnemend vertrouwen in de politiek en complotdenken. 

Vorige week, op 5 maart, spraken de Kamerleden van de commissie voor Binnenlandse Zaken met de adviescommissie Versterken Weerbaarheid Democratische Rechtsorde. Voorzitter van de adviescommissie, de Arnhemse burgemeester Ahmed Marcouch, was daarbij aanwezig. 

De kabinetsreactie op het rapport van de adviescommissie is nog niet verschenen. Deze wordt door het demissionair kabinet Rutte-IV overgelaten aan het nieuw te vormen kabinet, zo informeerde de minister van BZK vorige week de Kamer in een brief

Terugkijken

Het debat is terug te zien en het woordelijk verslag is te lezen zodra dat klaar is.