PlattelandsParlement 2009
10
oktober 2009
Op deze pagina
vindt u informatie over thema's, programma en lokatie van het aanstaande
PlattelandsParlement op 10 oktober 2009.
U kunt zich
hier digitaal aanmelden. Door te klikken op de blauwe banner gaat u direct
naar het aanmeldformulier.
Download het programma van 10 oktober als pdf-bestand.
Thema's en workshops
1.
Decentralisatie en burgerparticipatie
WMO biedt nieuwe
kansen
Decentralisatie
is op veel terreinen een sleutelwoord. Ook kleine kernen krijgen ermee te maken.
Maar hoe werkt decentralisatie in de praktijk? In de workshops staat het
voorbeeld van de Wmo centraal. De Wmo biedt dorps- en plattelandsbewoners de
kans om zelf in hoge mate de regie over zorg, sociale samenhang en leefbaarheid
in handen te nemen. Onder welke voorwaarden kan de lokale overheid
burgerinitiatieven ondersteunen en faciliteren? En welke rol spelen de dorps- en
plattelandsbewoners bij de uitvoering van de Wmo?
Voor plattelandsbewoners
interessant om mee te denken over de manier waarop zij grip kunnen houden op hun
eigen woon- en leefomgeving. Voor politici interessant om ervaringen met
decentralisatie terug te krijgen. Op 10 oktober kunt u hierover meepraten in de
volgende workshops:
Workshop 1: Zorg in eigen beheer
De
bewoners van Elsendorp (Noord Brabant) hebben in hoge mate zelf de (thuis-)zorg
voor hun bewoners georganiseerd, overeenkomstig hun eigen wensen. In de
ochtendworkshop lichten de initiatiefnemers toe hij zij dit hebben bereikt. Aan
welke voorwaarden moeten bewoners voldoen? Welke opstelling van zowel bewoners
als de overheid is nodig? Aan de hand van deze vragen gaan zij met de
workshopdeelnemers in gesprek over succes- en faalfactoren. In de middagsessie
gaan we met kamerleden in gesprek over de rol van de overheid. Hoe met de
overheid zich opstellen om deze initiatieven succesvol te laten zijn? Welke
aanscherping van de Wmo is wenselijk?
Workshop 2: Burgerparticipatie
organiseren
De Wmo heeft betrokkenheid, meedoen en verantwoordelijkheid
van bewoners hoog in het vaandel. Maar op welke manieren geef je als overheid
bewoners zeggenschap en verantwoordelijkheid om de gewenste sociale cohesie en
leefbaarheid vorm te geven? In Helden (Limburg) is een experiment met
zelfsturing gestart. In de ochtendworkshop lichten betrokkenen uit Helden toe
hoe zij zoeken naar nieuwe instrumenten, buiten bestaande (denk)structuren om.
In de middagsessie gaan we met kamerleden in gesprek over wat de rol van de
(landelijke) overheid kan zijn om praktische burgerparticipatie te ondersteunen.
Hoe kan de landelijke overheid lagere overheden stimuleren om hun bewoners
ruimte te geven voor initiatieven?
2.
Duurzame dorpen
Waarom heeft het
dorp als zelfsturende duurzame onderneming de toekomst?
Een dorp dat
voorziet in de eigen energiebehoefte, door middel van wind-, zonne- en
biomassa-energie. Dat de eigen afvalstroom grotendeels zelf verwerkt. Een
ambitieus plan, maar als er ergens gemeenschappen zijn die dit waar kunnen maken
dan zijn het dorpen. In de workshops laten we voorbeelden zien van dorpen die
daar mee bezig zijn. We laten zien hoe het ze vergaat, welke hindernissen ze
tegenkomen, wat werkt en wat niet. Aan de hand daarvan gaan we in discussie over
wat er moet veranderen om de ontwikkeling van een zelfsturend en duurzaam dorp
te stimuleren. En wat we daarbij verwachten van de nationale, provinciale en
lokale overheid. Op 10 oktober kunt u hierover meepraten in de volgende
workshops:
Workshop 1. Transition Towns: Werken aan een duurzamer
dorp
Paul Hendriksen van Transition Towns laat zien hoe bewoners van een
aantal dorpen rondom Deventer zelf het initiatief nemen om hun omgeving
duurzamer te maken.
Workshop 2. Zelf de baas over je
energie
Sicco Boorsma, projectleider Duurzame Wadden, laat zien hoe
bewoners van de waddeneilanden zelf hun eigen lokale energiemaatschappij hebben
opgericht. Samen met een lid van het energieteam Ameland spreekt hij hierover.
Workshop 3. Zelf energie opwekken en verkopen
Een bestuurslid
van de coöperatieve vereniging Noorderwind laat zien hoe deze vereniging van
particulieren zelf windmolens neerzet en exploitereert.
3.
Veranderende bevolkingssamenstelling
Anticiperen op
vergrijzing, ontgroening en krimp
In delen van
Drenthe en Zeeland en in de Achterhoek, Oost-Groningen en Zuid-Limburg daalt de
bevolking nu al. Over ongeveer twintig jaar zal de bevolking in grote delen van
het land in omvang afnemen. Met name kleinere kernen op het platteland krijgen
te maken vergrijzing, ontgroening en krimp. Dat leidt tot een scala aan vragen
hoe verschillende partijen op deze trends moeten inspelen. Wat is de rol van
burgers bij de bepaling van het beleid? Welke organisaties moeten (mede)
verantwoordelijkheid nemen? Welke beleidsaanpassingen zijn nodig? Samen met
kamerleden willen we uiteindelijk de kansen formuleren waarmee krimp en
vergrijzing tegemoet getreden kan worden. Op 10 oktober kunt u hierover
meepraten in de volgende workshop:
Workshop: Anticiperen op
krimp
Tijdens de ochtendworkshop laten we eerst kort met cijfers zien
waarom dit thema voor de zeer nabije toekomst belangrijk is. Daarna geeft een
vertegenwoordiger van een krimpende gemeente weer voor welke dilemma's die
gemeente staat. Vertegenwoordigers van de bewonersorganisatie van het Limburgse
Houthem –
Sint Gerlach schetsen vervolgens hoe zij al jaren anticiperen op de
te
verwachten terugloop van aantallen vrijwilligers, verenigingsleden,
mantelzorgers, etcetera. Hierna kunnen de workshopdeelnemers met hen in
discussie over wat nu de leefbaarheid van het dorp bepaalt en hoe bewoners én
overheid zich kunnen voorbereiden op de demografische ontwikkelingen.
4.
Gebieds- en plattelandsontwikkeling
Kansen voor
kruisbestuiving
In veel
regio's in Nederland zijn gebiedscommissies actief die zich bezig houden met de
inrichting van het landelijk gebied. Wat opvalt is dat de kruisbestuiving met
plattelandsontwikkeling, in de zin van leefbaarheid en sociaal-economische
vraagstukken, in veel gevallen ontbreekt. De 'harde' inrichtingsvraagstukken en
de meer 'softe' leefbaarheidskant lijken gescheiden werelden te zijn. Wat ligt
aan deze scheiding ten grondslag? En wat levert het op als burgers en lokale
ondernemers meewerken aan gebiedsontwikkeling? U kunt hierover meepraten in de
volgende workshops:
Workshop 1: Burgerinbreng in
gebiedsontwikkeling
Gebiedsontwikkeling is vaak een topdown proces. Rijk
of provincie wijzen gebieden aan voor bijvoorbeeld natuur en waterbeheer. In
overleg met grondeigenaren (in veel gevallen met LTO en
natuurterreinbeheerders), gemeenten en waterschappen bepalen zij hoe deze doelen
te realiseren, wie eigenaar wordt en wie het beheer uitvoert. Burgers en lokale
ondernemers voelen zich al snel buiten spel gezet of zelfs bedreigd. Het
gebiedsproces loopt vaak enorme vertraging op. Bij plattelandsontwikkeling komen
de ideeën en uitvoering juist van lokale mensen. Landschapsbeheer Gelderland
betrekt burgers bij LandschapsOntwikkelingsPlannen en dorpsplannen voor
“ons dorp groeit op
eigen wijze”.
Met deze ervaring en uw ervaring als deelnemer gaan we in gesprek over
de volgende vragen: hoe kunnen burgers een sterkere rol in gebiedsontwikkeling
krijgen? Welke burgers moeten hierbij worden betrokken (alleen bewoners, ook
bezoekers uit het dorp of zelfs de stad)? Wie kunnen burgers vertegenwoordigen?
Wat moet de overheid hiervoor doen? Met Jan Huidink, deelnemer klankbordgroep
LandschapsOntwikkelingsPlan IJsselvallei en oud-medewerker Landschapsbeheer
Gelderland en Monique Heger van Regionaal Milieu Bedrijf (veertien samenwerkende
Oost-Brabantse gemeentes).
Workshop 2: LandbouwOntwikkelingsGebieden
(LOG's); de positie van burgers
Landbouwontwikkelingsgebieden zijn door
rijk en provincie aangewezen locaties waar intensieve veehouderijen fors mogen
uitbreiden en waar vaak ook nieuwe IV-bedrijven kunnen worden gevestigd. De
weerstand tegen deze LOG's gaat als een veenbrand door Nederland. Her en der
laait het verzet van plattelandsbewoners op. Soms is een top-down werkwijze
nodig, maar had de overheid het in dit geval ook anders kunnen organiseren? En
is het mogelijk om samen met plattelandsbewoners tot een werkbare oplossing te
komen voor de uitbreidingsbehoefte van IV-bedrijven? In gesprek met
plannenmakers en bewoners.
Extra
discussies en workshops
Discussie met
Europarlementariers
In deze
discussieronde is er gelegenheid voor een goed gesprek met Europarlementariers.
Hoe kijken zij naar ontwikkelingen op het platteland en wat is de rol van Europa
hierin?We gaan dieper in op de hervorming van het gemeenschappelijk
landbouwbeleid. Landbouwsubsidies worden omgezet van inkomenstoeslagen naar
bijdragen voor milieu, voedselveiligheid, gewasbescherming, diergezondheid en
dierenwelzijn. Wat zijn de gevolgen voor het platteland van de
toekomst?
Discussie: Gaat de natuur op slot?
Bij de realisatie
van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) komt steeds meer grond in eigendom bij
terreinbeheerders zoals Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. Lokale bewoners
krijgen het idee dat ze er niet meer mogen komen, en hun honden al helemaal
niet. Voor Natura 2000-gebieden gaan mogelijk nog strengere regels gelden. Zijn
dit feiten of is dit alleen beeldvorming? In de workshop worden
toegankelijkheid, en de inbreng van burgers daarbij, toegelicht vanuit de
gezichtspunten van een terreinbeheerder en een bewonersvertegenwoordiger. Van
hieruit start de discussie of bewoners voldoende worden betrokken, wie hen bij
planontwikkeling kunnen vertegenwoordigen, en hoe een terreinbeheerder kan
inspelen op behoeften van verschillende typen recreanten en omwonenden. Met Guus
Verhorst van Staatsbosbeheer, Lex Hoefsloot; lid van Taskforce Natura 2000
Veluwe en Henk Kloen van Netwerk Platteland.
Discussie: Verrommeling
en deregulering
In veel media is te lezen dat Nederlanders zich zorgen
maken over de voortgaande verrommeling van het landschap. Op de volgende pagina
kunnen ze lezen dat het de hoogste tijd is voor deregulereing om de voortgaande
regeldrift in te dammen. In de praktijk blijkt dat deze twee bewegingen geregeld
haaks op elkaar staan. Minder regels en voorwaarden biedt ruimte voor allerlei
vormgen van bouwactiviteiten. Dat levert lang niet altijd een verfraaiing van
het landschap op. Zo ziet de Federatie Welstand een groot probleem aankomen met
het beleidsvoornemen voor vergunningsvrij bouwen. Minder regels maar een
dreigende aantasting van landschappen. Hoe gaan we om met dit dilemma? Met Flip
ten Cate van de Federatie Welstand.
Uitwisseling: Drempels in
subsidieland
Het valt niet mee om in de buurt van plattelandsubsidies te
komen. De procedures worden steeds wat ingewikkelder, de drempels telkens wat
hoger. In deze workshop worden ervaringen uitgewisseld en in samenwerking met
deskundigen gezocht naar de beste routes in de plattelandssubsidies. Met Henk
Kieft en Martine Vonk (beiden van Netwerk Platteland).
Discussie:
Regelgeving, hoe komen we eraan en hoe komen we er vanaf?
Regelgeving is
in dit land een terugkerend item. Soms omdat we er zelf naar vragen, soms omdat
we er graag vanaf willen. Hoe komt het dat de regelgeving in deze samenleving
alleen maar lijkt uit te breiden, terwijl er een voortdurende roep is om
deregulering. Is er een andere benadering mogelijk om uit dit moeras te komen?
Met Helmer Wieringa van Land&Co.
Extra: Praktisch advies duurzame
dorpen
Twee vertegenwoordigers van SenterNovem zijn aanwezig om
praktische vragen te beantwoorden van deelnemers die in hun dorp concreet aan de
slag willen met duurzame energie. U kunt bij hen terecht voor praktisch advies
over onder meer technische mogelijkheden, vergunningen, subsidies en
afzetmogelijkheden.
Programma
Vanaf 9.30u:
Ontvangst
10.00 - 10.40u Centrale opening
10.50 -
12.00u Themaworkshops (1)
Parallelle sessies aan de hand van de vier
hoofdthema's. Uitwisseling van kennis en ervaringen, afgesloten met een
inventarisatie van wat goed gaat en wat minder goed gaat.
12.10 - 13.00u
Diverse workshops en discussies
13.00 - 14.00u Lunch
14.00 - 15.00u Themaworkshops (2)
Parlementariërs schuiven
aan in het vervolg van de ochtendsessies. Op basis van de uitkomst van de
ochtend (wat gaat goed en wat gaat niet goed) gaan deelnemers met parlementariër
in gesprek over hoe we tot oplossingen kunnen komen.
15.10 - 16.00u
Slotdiscussie
Een parlementariër uit idere werkgroep presenteert de
belangrijkste conclusie van de werkgroep. Hij geeft ook aan hoe hij met deze
conclusie aan de slag wil gaan (een eerste stap) en welke hulp hij daarbij nodig
heeft.
Vanaf 16.00u Napraten, met een hapje en een drankje
Praktische informatie
Lokatie
Het
PlattelandsParlement vindt, net als voorgaande jaren, plaats in:
Congrescentrum De Werelt
Westhofflaan 2
Lunteren
Een
routebeschrijving vindt u hier.
Aanmelden
Wilt u op 10
oktober deelnemen aan het PlattelandsParlement? U kunt zich hier digitaal
aanmelden.
Geef ook de workshops van uw voorkeur aan.
NB Aan deelname zijn geen kosten
verbonden.
Heeft u een vraag over het programma of over uw aanmelding?
Neem contact op met Koos Mirck, T. 06-1900 5432, of stuur een email naar info@plattelandsparlement.nl.
Nieuwsbrief
Wilt u op de hoogte
blijven van nieuws en ontwikkelingen rond het PlattelandsParlement 2009?
Wilt u
liever een papieren versie van de nieuwsbrief ontvangen? Stuur dan een email met
uw adresgegevens naar info@plattelandsparlement.nl
