Ratificatie verdrag gehandicaptenrechten dichterbij

9 december 2015, wetsvoorstel - Mensen met een beperking moeten mee kunnen doen in de maatschappij. Daarom spreekt de Kamer over de ratificatie van het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.

Ook mensen met een beperking moeten zelf verantwoordelijkheid en regie kunnen nemen in hun leven. Het VN-Verdrag voor de rechten van personen met een handicap wil dit waarborgen. Non-discriminatie, participatie, gelijke kansen, toegankelijkheid en respect voor de inherente waardigheid en persoonlijke autonomie zijn de belangrijkste uitgangspunten. Nederland moet dit verdrag ratificeren en daarom spreekt de Kamer erover. Het is goed dat de Staat verplicht wordt om rechten van gehandicapten te respecteren, verwezenlijken en bevorderen, zegt Segers (ChristenUnie): participeren wordt een basisrecht. Toch geeft de overheid zelf nog te weinig het goede voorbeeld, vindt Voortman (GroenLinks). Zij moet meer ambitie tonen, vult Bergkamp (D66) aan.

Breed pleidooi voor inclusieve samenleving

Alle woordvoerders vinden het belangrijk dat mensen met een handicap gewoon meedoen in de maatschappij. Ieder mens mag er zijn, ongeacht zijn beperking, zegt Keijzer (CDA): de overheid moet daarvoor alles doen wat in haar macht ligt. Van Gerven (SP) benadrukt dat het niet meer dan normaal is dat mensen met een beperking dezelfde kansen krijgen. Voor een inclusieve samenleving is het belangrijk dat ze naar dezelfde school gaan, in dezelfde bus zitten en in dezelfde buurt wonen, aldus Van Dijk (PvdA). Prenatale testen tasten die inclusieve samenleving aan, stellen Segers en Van der Staaij (SGP): is de boodschap dat kinderen met Down niet welkom zijn?

Moet toegankelijkheid de norm worden?

Een belangrijk onderwerp dat het verdrag regelt, is toegang van gehandicapten tot goederen en diensten. Algemene toegankelijkheid moet de norm worden, stelt Van Dijk: je zou er niet om moeten vragen. Hij krijgt daarvoor steun van Voortman, Segers en Bergkamp. Mijn hart zegt ja, aldus Keijzer, maar zij ziet ook de nodige bezwaren. Het uitgangspunt van algemene toegankelijkheid zou voor het publieke domein kunnen gelden, zegt Van Ark (VVD), maar niet per se voor het private domein. Redelijkheid en geleidelijkheid moeten het uitgangspunt zijn bij handhaving van de norm, zo reageert Van Dijk. Van der Staaij vreest voor veel procedures en juridisering.

Kritiek op effecten regeringsbeleid

Agema (PVV) is kritisch over het beleid van het kabinet: "De meeste zaken uit het verdrag waren drie jaar geleden, voor de bezuinigingen dus, beter geregeld dan nu". Ook Van Gerven wijst op de gevolgen van de genomen maatregelen voor mensen met een beperking. Eigen bijdragen en het eigen risico maken de zorg duur en minder toegankelijk. Door sluiting van sociale werkbedrijven raken ze hun baan kwijt. De bezuinigingen op maatschappelijke ondersteuning zorgen ervoor dat ze minder goed kunnen meedoen. Segers benadrukt dat er een vangnet moet zijn voor mensen die tussen wal en schip dreigen te vallen: de overheid moet een schild zijn voor de zwakken.

Stemmen moet voor gehandicapten makkelijker worden

Bij verkiezingen moet minimaal 25% van de stemlokalen toegankelijk zijn voor gehandicapten. Dat gaat verschillende woordvoerders niet ver genoeg. Alle stemlokalen moeten zo snel mogelijk voor iedereen toegankelijk worden, vinden Van Dijk en Voortman. Maar Van Ark vreest dat er door deze eis uiteindelijk minder stemlokalen komen. Van Gerven bepleit de snelle introductie van een stembiljet voor blinden en slechtzienden. Laat leden van het stembureau mensen met een verstandelijke of psychische beperkingen helpen bij het stemmen, suggereert Bergkamp. Segers stelt voor een commissie van wijzen te vormen. Die kan dan concrete voorstellen doen om stemmen makkelijker te maken voor mensen met een beperking.

Het debat gaat op 10 december verder met de reactie van staatssecretaris Van Rijn (Welzijn).

Zie ook:

Het overzicht van de laatste debatten in het kort
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.