Uitgelicht : Consulaire zaken

De commissie voor Buitenlandse Zaken debatteert op maandag 29 juni van 09.30 tot 13.00 uur over consulaire zaken. Voor dit notaoverleg komt minister Blok van Buitenlandse Zaken naar de Kamer.

Volg live

Het overleg vindt plaats in de Thorbeckezaal van de Tweede Kamer. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de handige app en website Debat Direct.

Agenda en verslag

U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit ook via deze link lezen.

Wat is een notaoverleg?

In een notaoverleg bespreken Tweede Kamercommissies met de betrokken bewindspersonen beleidsnota’s die het kabinet heeft ingediend. Hierbij is het voor leden die het woord voeren, mogelijk om moties in te dienen. Die komen gewoonlijk in stemming in de plenaire vergadering.

Wat is consulaire dienstverlening?

Het ministerie van Buitenlandse Zaken is verantwoordelijk voor de hulp aan Nederlanders wereldwijd. Er wonen en werken meer dan een miljoen Nederlanders in het buitenland. Nederlanders maken elk jaar ook meer dan 25 miljoen reizen naar het buitenland.

Deze hulp kan bestaan uit het uitgeven van een reisdocument of het geven van een reisadvies. Maar als er een Nederlander in het buitenland in de problemen komt, treedt het ministerie ook op. Bijvoorbeeld als iemand in het ziekenhuis moet worden opgenomen en bij overlijdensgevallen of arrestaties. Deze hulp wordt over het algemeen via een ambassade of consulaat geregeld.

Ook de hulp die het ministerie geeft aan buitenlanders die naar Nederland willen komen en bijvoorbeeld een visum nodig hebben, valt onder consulaire dienstverlening. Buitenlandse toeristen, studenten en zakenreizigers vragen ieder jaar honderdduizenden visa aan.

Overleg

Tijdens het overleg met de minister wordt aan de hand van verschillende rapporten en Kamerstukken besproken hoe het gaat met de consulaire dienstverlening van Nederland.

Zo wordt de Staat van het Consulaire 2020 besproken. Dat is een brief die jaarlijks naar de Tweede Kamer zal worden gestuurd. Daarin staat wat de consulaire dienstverlening is die Buitenlandse Zaken biedt, wat de ontwikkelingen zijn en waar de uitdagingen zitten. Andere onderwerpen die worden besproken zijn: innovaties in de paspoortverlening, de gedetineerdenbegeleiding in het buitenland, de opkomst bij stembureaus op ambassades voor de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019,  verkeersovertredingen begaan met een diplomatiek voertuig en problemen met de informatiesystemen van het ministerie.

De commissie Buitenlandse Zaken heeft vorig jaar een internationaal vergelijkend onderzoek naar consulaire dienstverlening aan burgers in het buitenland laten maken: 'Die Nederlanders kom je ook overal tegen'. De minister reageert hierop.

Consulaire steun tijdens de coronacrisis

De meeste aandacht zal tijdens het overleg uitgaan naar de consulaire dienstverlening tijdens de coronacrisis. Door deze crisis was het moeilijker om consulaire bijstand te verlenen dan onder normale omstandigheden. Het bezoeken van gedetineerden (Nederland houdt wel nauwlettend in de gaten of er gedetineerden besmet raken met COVID-19), het innemen van visumaanvragen en andere reguliere consulaire dienstverlening werd grotendeels stopgezet.

Het verlenen van urgente consulaire bijstand en humanitair dringende zaken gericht op Nederlanders wereldwijd, kreeg voorrang boven reguliere consulaire dienstverlening.

Repatriëring Nederlanders

De repatriëring van Nederlanders die tijdens het uitbreken van de coronacrisis in het buitenland zaten, is een belangrijk onderwerp voor de Kamerleden.

Veel landen namen ingrijpende maatregelen om de verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Deze maatregelen hadden vergaande consequenties voor reizigers. Veel Nederlanders in het buitenland konden niet snel terugreizen naar Nederland.

Op 8 april jl. sloot de registratie via de website voor Bijzondere Bijstand Buitenland. Op het moment van sluiten van de registratie hadden zich in totaal ruim 25.000 gestrande Nederlandse reizigers geregistreerd. Er waren vooral veel Nederlanders in Marokko gestrand.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het convenant 'bijzondere bijstand buitenland als gevolg van de impact van het coronavirus (COVID 19)'  gesloten met de reisbranche en alarmcentrales. Zo wordt steun geboden aan gestrande Nederlandse reizigers voor een veilige terugkeer naar Nederland. Waar dat onverhoopt niet mogelijk is, geeft het ministerie in urgente gevallen tijdelijk steun om een veilig verblijf in het land in kwestie mogelijk te maken.

Op basis van dit convenant zijn inmiddels al veel Nederlanders naar huis teruggekeerd.

Reisadviezen

De reisadviezen van het ministerie beschrijven de veiligheidsrisico’s voor Nederlanders die naar het buitenland reizen, daarin worden ook de maatregelen meegenomen die landen treffen tegen het coronavirus. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken monitort die ontwikkelingen doorlopend.

Waar nodig worden reisadviezen van getroffen gebieden en/of landen aangepast, zowel op inhoud als qua classificatie (groen, geel, oranje, rood). De reisadviezen van Buitenlandse Zaken worden daarnaast steeds in lijn gebracht met de zogeheten 'risicogebieden' van het RIVM.