Uitgelicht : Commissiedebat femicide
In Nederland wordt gepleit voor het gebruik van het woord femicide om uitdrukking te geven aan het specifieke risico dat vrouwen in de privésfeer lopen om gedood te worden. De commissie voor Justitie en Veiligheid debatteert over femicide op woensdag 27 september 2023 van 11.00 tot 14.00 uur. Hiervoor komt de minister voor Rechtsbescherming Weerwind naar de Kamer.
Volg live
Het debat vindt plaats in de Aletta Jacobszaal van de Tweede Kamer. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de app en website Debat Direct.
Agenda
U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen.
Femicide of vrouwenmoord
Femicide is een vorm van gender gerelateerd geweld: vrouwen worden vermoord omdat ze vrouw zijn. Dit wordt vaak in verband gebracht met partnergeweld. Geweld in afhankelijkheidsrelaties kan ernstige vormen aannemen. In de periode van 2017 tot en met 2021 was bij bijna 6 op de 10 vrouwen die slachtoffer waren van moord en doodslag, de vermoedelijke dader de (ex-)partner. Bij mannen was dat in 5% van de zaken het geval. Voorafgaand aan femicide is er in veel gevallen sprake van 'intieme terreur'; een patroon van controle en dwang. Sommige partijen pleiten voor erkenning van femicide als maatschappelijk probleem en investeringen in de preventie van geweld tegen vrouwen.
Tijdelijk huisverbod
Bij huiselijk geweld kan de burgemeester de bewoner een tijdelijk huisverbod opleggen (Wet tijdelijk huisverbod). Dit heeft tot doel om de veiligheid van de huisgenoten te vergroten en ze daarmee een adempauze te geven die kan worden benut om andere maatregelen te nemen die (de dreiging van) het geweld kunnen wegnemen. In die periode wordt hulpverlening gestart voor zowel de achterblijvers als de uithuisgeplaatste.
Het tijdelijk huisverbod geldt ook voor een persoon die er ‘anders dan incidenteel’ verblijft. Maar de wet laat ruimte voor wie daarmee wordt bedoeld. Gaat het om de vermoedelijke pleger (‘uithuisgeplaatste) of om het slachtoffer (‘achterblijver’)? Om een ongelijke toepassing van de wet te voorkomen, zou ‘anders dan incidenteel’ toepasbaar moeten zijn op de achterblijver én op de persoon die uit huis wordt geplaatst. Dat blijkt uit onderzoek van Erasmus School of Law, in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC).
Hoe wil het kabinet femicide voorkomen?
Betrokken departementen en organisaties hebben samen in kaart gebracht op welke manier femicide beter kan worden voorkomen. Ze zetten in op de volgende zaken:
- Het tijdig herkennen van cruciale signalen (‘rode vlaggen’) van intieme terreur en femicide;
- Het aanscherpen van de veiligheidsbeoordeling bij Veilig Thuis en de vrouwenopvang;
- Een landelijke inzet van het zorg- en beschermingsarrangement voor slachtoffers van intieme terreur;
- Verscherpen van de aandacht voor veiligheidsrisico’s voor ouders en kinderen in gezag- en omgangszaken;
- Een verkenning (laten) doen naar de inzet van een standaardbeoordeling bij zaken van (poging tot) moord en doodslag van vrouwen;
- Daarnaast willen zij signalen delen met burgers die kunnen duiden op huiselijk geweld en kindermishandeling, waaronder femicide. De campagne ‘Een onveilige thuissituatie doorbreken, begint met je zorgen bespreken’ stimuleert omstanders om het gesprek aan te gaan met een vermoedelijk slachtoffer.
Parlementaire aandacht voor femicide
Op initiatief van Kamerlid Hanneke van der Werf (D66) vond op 8 juni 2023 een rondetafelgesprek over femicide plaats om inzicht te krijgen in wat aan femicide voorafgaat en hoe het kan worden voorkomen. Dit rondetafelgesprek kunt u terugkijken via Debat gemist. Kamerleden hebben ook schriftelijke en mondelinge Kamervragen gesteld en moties ingediend.
Terugkijken en verslag
Het debat is terug te zien en het woordelijk verslag is te lezen zodra dat klaar is.