Uitgelicht : Herijking ouderschap

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid sprak op donderdag 14 november 2019 over de herijking van het ouderschap. Hiervoor kwam de minister voor Rechtsbescherming, Sander Dekker, naar de Kamer.

Herijken ouderschap.jpg

Volg live

Het overleg vindt plaats in de Groen van Prinstererzaal van de Tweede Kamer. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de handige app en website Debat Direct.

Agenda en verslag

U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit via deze link lezen.

Staatscommissie

Op 7 december 2016 presenteerde de Staatscommissie Herijking Ouderschap (hierna: Staatscommissie) onder voorzitterschap van de heer Aleid Wolfsen het rapport ‘Kind en ouder in de 21e eeuw’. De Staatscommissie gaf de regering advies over de vraag of het wenselijk is om bestaande regelgeving over het ontstaan van juridisch ouderschap te wijzigen. Daarnaast boog de commissie zich over de invoering van een wettelijke regeling voor meerouderschap (situatie waarbij een kind meer dan twee juridische ouders heeft), meeroudergezag (situatie waarin meer dan twee personen een vorm van gezag over een kind uitoefenen) en draagmoederschap.

Reactie kabinet

Tegelijk met het verschijnen van het rapport gaf de regering al een eerste inhoudelijke reactie op de hoofdlijnen van het rapport. Nadat enkele aanvullende onderzoeken die door de Staatscommissie waren aanbevolen (naar onder meer nationaliteits-, vreemdelingen- en naamrecht) waren afgerond, zond het kabinet op 12 juli 2019 een kabinetsreactie naar de Kamer. Die reactie ging gepaard met een analyse van de staatssecretaris van Financiën over de fiscale consequenties van de voorstellen van de Staatscommissie en de gevolgen voor toeslagen.

De kabinetsreactie benadrukt dat het rapport van de Staatscommissie heel persoonlijke onderwerpen betreft, waarover zowel binnen de samenleving als binnen het kabinet verschillen in opvatting onvermijdelijk zijn. Het kabinet is van plan om te komen tot een regeling voor versterking van het recht op informatie over de ontstaansgeschiedenis (afstammingsinformatie), draagmoederschap en tot een vorm van deelgezag.

Met betrekking tot de onderwerpen meerouderschap en meerpersoonsgezag neemt de regering de voorstellen van de Staatscommissie niet over. Het kabinet wil voorkomen dat er meer conflicten rondom kinderen en ouderschap ontstaan.

Positie van jonge ouders

Naast bovenstaande onderwerpen heeft de Staatscommissie ook op andere terreinen aanbevelingen gedaan. Het kabinet volgt voorstellen om de positie van jonge ouders te versterken. Verder vindt er op dit moment onderzoek plaats naar het advies om kinderen vanaf acht jaar in de gelegenheid te stellen om te worden gehoord in procedures rond afstamming en gezag.

Ook worden de mogelijkheden verruimd om de ouderschapsband te verbreken voor die gevallen waarin er een ernstig verstoorde relatie bestaat tussen het inmiddels meerderjarige kind en diens ouders en waarbij het voortbestaan van die relatie in strijd komt met het belang van dat kind.

Tot slot geeft het kabinet aan meer voorlichting te gaan geven aan ouders rondom het ontstaan van juridisch ouderschap en het tot stand komen van gezag. Zo blijkt niet bij alle ouders bekend dat bij erkenning door een tweede ouder het gezag na de geboorte nog afzonderlijk moet worden geregistreerd bij de rechtbank. Hierdoor ontstaat gezamenlijk ouderlijk gezag. Gebeurt dit niet, dan heeft alleen de geboortemoeder gezag over het kind. Dit geldt alleen als er geen sprake is van huwelijk of geregistreerd partnerschap.